Wielu pacjentów od razu udaje się po pomoc do SOR, narażając się często na kilkugodzinne oczekiwanie w kolejce. Pacjenci zapominają, że pierwszym miejscem, w którym powinni szukać pomocy w święta, i poza godzinami pracy poradni POZ, jest poradnia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ) to w praktyce nasz lekarz rodzinny, pielęgniarka i położna. Świadczenia w ramach POZ są udzielane w dni powszednie, od poniedziałku do piątku, pomiędzy godz. 8.00, a 18.00. Najczęściej do przychodni docieramy sami, choć w przypadkach uzasadnionych medycznie lekarz, czy pielęgniarka mogą także przyjechać do nas. Gdzie jednak się zgłosić, gdy potrzebujemy pomocy medycznej w święta, weekendy czy w dni powszednie po godz. 18.00?
Wieczór, noc i święta
Po godzinie 18.00, a także w dni wolne od pracy obowiązki poradni POZ przejmują placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Dyżurują w nich zespoły składające się w lekarza i pielęgniarki. Dyżurujący w przychodni lekarz udziela pomocy w ambulatorium, telefonicznie a kiedy uzna za konieczne w domu pacjenta.
Do lekarza POZ nocą zgłaszamy się w przypadku:
- nagłego zachorowania,
- nagłego pogorszenia stanu zdrowia, gdy nie ma objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia lub istotny uszczerbek zdrowia, a zastosowane środki domowe lub leki dostępne bez recepty nie przyniosły spodziewanej poprawy,
- gdy zachodzi obawa, że oczekiwanie na otwarcie przychodni może znacząco niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia.
Dla łatwiejszej orientacji przypominamy konkretne przypadki: zaostrzenie dolegliwości choroby przewlekłej, infekcja dróg oddechowych z gorączką wyższą niż 39 st. C, szczególnie u małych dzieci i ludzi w podeszłym wieku, bóle brzucha, nieustające mimo leków rozkurczowych, biegunka lub wymioty, szczególnie u dzieci lub osób w podeszłym wieku.
Informację o tym, kto świadczy usługi w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej znajdziemy na stronie www.nfz-lodz.pl. Powinna być także wywieszona w widocznym miejscu w przychodni naszego lekarza rodzinnego.
Warto wiedzieć, że w ramach „nocnej i świątecznej” pacjentom przysługują także zabiegi pielęgniarskie (np. zastrzyki) jeśli zlecił je dyżurujący lekarz oraz zabiegi wynikające z ciągłości leczenia. Pielęgniarka wykona je w gabinecie zabiegowym lub w domu pacjenta.
Ważne!
W ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej nie uzyskamy:
- wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem,
- recepty na stosowane stale leki w związku ze schorzeniem przewlekłym,
- rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia,
- skierowania do specjalisty.
Ważne!
W przypadku nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej nie obowiązuje rejonizacja pacjentów! Rejonizacja obowiązuje TYLKO w razie konieczności wizyty domowej lekarza lub pielęgniarki.
Jedziemy na SOR...
...czyli Szpitalny Oddział Ratunkowy. Często zdarza się, że pacjenci zamiast skorzystać z pomocy placówki realizującej świadczenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, udają się bezpośrednio na SOR. Pamiętajmy, że został on stworzony po to, by udzielać pomocy osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia i życia. To tam trafiają ofiary wypadków, chorzy z urazami czy zatruciami. Właśnie z tego powodu ze świadczeń SOR nie należy korzystać w celu:
- wizyty kontrolnej w związku z trwającym leczeniem,
- recepty na leki stosowane przewlekle,
- porad lekarskich, konsultacji specjalistycznych i badań dodatkowych, poza niezbędnymi w danym momencie,
- zwolnienia lekarskiego oraz innych zaświadczeń i druków medycznych niezwiązanych z aktualnym zachorowaniem.
Ważne!
Szpitalny Oddział Ratunkowy nie zastępuje lekarza rodzinnego ani lekarza specjalisty. Jest przeznaczony dla pacjentów wymagających pomocy w stanie nagłym.
Kiedy wzywamy pogotowie ratunkowe
Karetkę wzywamy wyłącznie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub stanach nagłych, które mogą prowadzić do istotnego uszczerbku zdrowia naszego lub innej osoby. O nagłych stanie mówimy, gdy dochodzi do:
- utraty przytomności,
- zaburzenia świadomości,
- drgawek,
- nagłego, ostrego bólu w klatce piersiowej,
- zaburzenia rytmu serca,
- nasilonej duszność,
- nagłego ostrego bólu brzucha,
- uporczywych wymiotów,
- gwałtownie postępującego porodu,
- ostrych i nasilonych reakcji uczuleniowych (wysypka, duszność) będące efektem zażycia leku, ukąszenia, czy użądlenia przez jadowite zwierzęta,
- zatrucia lekami, środkami chemicznymi czy gazami,
- rozległego oparzenia,
- udaru cieplnego,
- wyziębienia organizmu,
- porażenia prądem,
- podtopienia lub utonięcia,
- agresji spowodowanej chorobą psychiczną,
- dokonania próby samobójczej,
- upadku z dużej wysokości,
- rozległej rany będącej efektem urazu,
- urazu kończyn dolnych, uniemożliwiającego samodzielne poruszanie się.
Na pogotowie dzwonimy:
• z telefonu stacjonarnego na numer 999,
• z telefonu komórkowego na numer 999 lub 112.
Telefon w pogotowiu odbierze dyspozytor medyczny (osoba z wykształceniem medycznym, nie telefonista!). Zada nam kilka pytań, na które powinniśmy rzeczowo odpowiadać. To ważne pytania, bo dzięki nim dyspozytor będzie wiedział, gdzie i do kogo wysłać karetkę. Będzie nas pytał o to:
* Co się stało? - np. zderzyły się samochody, ktoś zemdlał, upadł w wysokości, nagle zasłabł, ma duszności
* Gdzie? - trzeba podać adres (miasto, gmina, ulica), bo gdy dzwonimy z komórki, możemy zostać połączeni z pogotowiem w innej miejscowości albo bardzo oddalonej. Jeśli jesteśmy w terenie, warto podać punkt orientacyjny, aby pogotowie łatwiej dojechało (np. kościół).
* Co do tej pory zrobiliśmy? - czy udzieliliśmy jakiejś pomocy
* Jak się nazywamy? - nasze dane oraz numer telefonu z którego dzwonimy.
Ważne!
Przyjęte wezwanie powinno zostać potwierdzone przez dyspozytora. Nigdy nie rozłączajmy się jako pierwsi.
W zależności od stanu pacjenta dyspozytor medyczny wskaże nam, jak postępować do momentu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego.
Kiedy zespół ratownictwa medycznego dotrze na miejsce wezwania personel medyczny udzieli nam pomocy na miejscu bądź, w razie potrzeby, przewiezie do szpitala. Pacjent nie może wybrać placówki, do której jest transportowany. Przekazywany jest do najbliższego, pod względem czasu dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego lub lekarza koordynatora ratownictwa medycznego.
Pamiętajmy!
Po karetkę dzwonimy tylko wtedy, gdy zagrożone jest bezpośrednio nasze lub czyjeś życie, lub stan zdrowia nagle bardzo się pogorszył. W innym przypadku korzystamy z pomocy lekarza rodzinnego, a w nocy z punktów nocnej i świątecznej opieki medycznej.
Gdzie szukać pomocy?
Lista poradni nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, lista SOR i IP znajduje się na www.nfz-lodz. pl i pod numerami telefonów infolinii NFZ czynnej codziennie 8 – 20:
- 801 002 275 - dla telefonów stacjonarnych,
- 42 299 92 75 - dla telefonów komórkowych i z zagranicy.